پیام استاد محمود موجی به این سایت

^{پیام استاد محمود موجی به این سایت}

^{سلام، سایت زیباوپرباری است، ازخداوندمهربان توفیق روزافزونتان رامسئلت می نمایم؛ امیدوارم همواره تحت عنایات وتوجهات خاصه حضرات معصومین (ع) خصوصا سید وسالارشهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) باشید.}

^{پاسخ سایت به ایشان:}

^{با سلام.}

^{بازدید شما از این سایت باعث افتخار و امتنان است.}

^{امیدوارم سالم و پاینده باشید.}

دانلود برنامه عزاداری سنتی بوشهری (اندروید)

^{دانلود برنامه عزاداری سنتی بوشهری (اندروید)}

^شامل:

^{چگونگی عزداری بوشهری}

^{بیوگرافی نوحه‌خوان‌های بوشهر}

^{گالری تصاویر نوحه‌خوان‌های بوشهر}

^{متن نوحه‌های محرم، صفر، رمضان، فاطمیه، امام خمینی، دفاع مقدس}

^{لینک دانلود:}

^{http://s9.picofile.com/file/8268592926/%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1.apk.html}

چند کلمه درباره دمام،سنج و بوق

چند کلمه درباره دمام،سنج و بوق

دمام

ساز کوبه ای دوار و از نوع دوطرفه است که در مقایسه با دهل قطر کمتری دارد. بر سطح دو دهانه آن، پوست حیوان می کشند. نواختن آن یا با دست و یا با دو قطعه چوب ساخته شده از برگ درخت خرما صورت می گیرد. پراکندگی اش بیشتر در سواحل خلیج فارس و به ویژه استان بوشهر است. دمام علاوه بر مجالس شادمانی که همراه نی جفتی و نی انبان نواخته می شود، در مراسم سوگواری مذهبی با شیوه ای متفاوت به کار می رود. دمام نوازی گروهی، بخش مهمی از یک آیین مذهبی بوشهر به شمار می رود.

سنج

از دسته سازهای کوبه ای خود صداست. یعنی واسطه ای مثل پوست ندارد. دو قطعه فلز همانند بشقاب از جنس آهن هستند که توسط نوازنده بر هم کوبیده می شوند. در گذشته های دور، آن را از مفرغ می ساختند. یک جفت سنج باستان متعلق به هزاره نخست پیش از میلاد در منطقه باستانی زیویه واقع در استان کردستان پیدا شده است که هم اینک در موزه ایران باستان نگهداری می شود.

سنج در حال حاضر فقط در موسیقی های آیینی کاربرد دارد و استفاده دیگری از آن نمی شود. چنین به نظر می رسد که این ساز در عهد باستان نیز دارای چنین کارکردی بوده باشد. آیین های عزاداری مردمان منطقه بوشهر واقع در جنوب ایران، در سالگرد شهادت امام حسین (ع) –امام سوم شیعیان- همواره با سنج و ساز دیگری به نام دمام همراه است. این ساز همیشه در کنار دمام نواخته می شود و صورت تکنوازی ندارد.

بوق

بوق یک ساز ویژه در بین سازهای محلی ایران است. اول این که فقط در فرهنگ موسیقایی بوشهر واقع در شمال خلیج فارس رواج دارد و دیگر این که منحصراً برای آیین عزادراری امام سوم شیعیان یا دیگر بزرگان دینی نواخته می شود. بوق معمولاً همراهی کننده گروه نوازندگان سنج و دمام است و به صورت متناوب با دیگر نوازندگان همراهی می کند. نوازنده بوق گاه شروع کننده مراسم سنج و دمام نوازی است. جنس این ساز در قدیم از شاخ بز کوهی تهیه می شد ولی امروزه از نوع مصنوعی نیز ساخته می شود. صدای بسیار بلند و مهیبی دارد و بدون نیاز به دستگاه تقویت کننده، از فاصله های دور شنیده می شود. نوازنده بوق با دمیدن بر سوراخ کوچکی که در انتهای باریک ساز تعبیه شده است، می تواند بین دو تا سه نت موسیقی را تولید کند. در نتیجه نمی توان انتظار داشت، بوق همانند دیگر سازهای ملودیک، بتواند ملودی های رنگارنگی تولید کند. صداهای تولید شده توسط این ساز، در یک گروه کوبه ای سنج و دمام، ترکیب زیبایی از صداهای کوبه ای و کششی ایجاد می کند. امروزه در برخی آثار ارکستری از این ساز به صورت محدود استفاده می شود ولی کاربرد اصلی اش همچنان محدود به آیین عزاداری بوشهر است.

متن نوحه الوداع از ایمان میرشکاری

متن نوحه الوداع از ایمان میرشکاری

الوداع،الوداع...امشب شب عاشوراست

دور خیمه بر سر زنان زهراست

 

الوداع،الوداع...امشب زینب محزون

(امشب)زینب محزون،در فکر فرداست

 

الوداع،الوداع...امشب رباب نالان

(امشب)رباب نالان در فکر فرداست

 

الوداع،الوداع...امشب عابد بیمار

(امشب)عابد بیمار در فکر فرداست

 

الوداع،الوداع...امشب سکینه خاتون

(امشب)سکینه خاتون در فکر فرداست

 

الوداع،الوداع...امشب رقیه مضطر

(امشب)رقیه مضطر،درفکر فرداست

 

الوداع،الوداع...امشب کلثوم معصوم

(امشب)کلثوم،شیعیان،در فکر فرداست

محمد خان دشتی(شعرای بوشهر)

محمد خان دشتی(شعرای بوشهر)

 

سلام

محمد خان دشتی  از  شعرای  بنام .منطقه خورموج  -  دشتی و از توابع بوشهر میباشد

دوبیتی های محمدخان زبان زد عام و خواص است.اما در سوگ اهل بیت (ع) اینگونه میگوید.

مرثیه سرایی با مفهوم و دید تازه اش درسوگ شهدای کربلا از دوره پادشاهان صفوی و بر اثر تشویق آنان جای خود را در آثار شعرای این زمان باز می کند و کم کم با رنگ و روی تازه ای اوج گرفته و مورد توجه خاص و عام قرار می گیرد.

 

 

مردم دوست داشتند رویدادهای کربلا را از زبان موثرو جاوید شعر بشنوند.تا جایی که شعرایی نظیر محتشم کاشانی...و..وصال شیرازی...و..گروهی دیگر کار اصلی خود را به مرثیه سرایی اختصاص می دهند

ودر این زمینه چنان پیش میروند که مرثیه سرایی مقامی بسیار بزرگ و والا در ادبیات ایران پیدا میکند.

 

بگذریم که مرثیه سرایی در ادبیات سابقه بسیارطولانی و عمیق و ریشه داری داردکه بهترین و زیباترین نمونه اش را در شاهنامه استاد طوس می توانیم بیابیم؛

کدام خواننده ای است که رثاع رستم را در مرگ سهراب و یا سوگ سیاوش بخواند و بی اختیاراشکش جاری نشود و اندو سرا پاش را فرا نگیرد؟

و کدام شاعری است که در مرگ پسر یا یکی از نزدیکان خود به مرثیه سرایی ننشسته باشد؟

مرثیه هایی که هر کدامش رعشه بر اندام انسان می اندازد نظیر مرثیه معروف خاقانی در سوگ فرزندش.

اما مرثیه سرایی در سوگ شهدای کربلا در زمان پادشاهان صفوی رواج یافت و در این هنگام و در زمان حکومت قاجاریه کمتر شاعری بوده که به این نوع شعر بی توجه بماند و دست کم استعدادش را نیازموده باشد

و محمد خان دشتی شاعری است همزمان ناصردین شاه قاجار که در کنار دیگر کارهایش در مرثیه سرایی نیز طبع خود را آزموده است و در سوگ شهدای کربلا این آزادمردان از جان گذشه داد سخن داده و براستی که حق مطلب را ادا کرده است..تا جایی که خود را همطراز و همسطح محتشم کاشانی میداند.

دشتی خموش باش که شعر تو بی سوال

با بیت بیت محتشم اندر جواب شد

 

او هم مانند محتشم و وصال شیرازی و بسیاری از مرثیه سرایان قالب ترکیب بند را مراثی خود می پذیرد چرا که ترکیب بند قالبی است متنوع و مرکبی است راهور برای اینگونه مضامین و شاعر با آزادی و اختیار تمام می تواند با تعغیر دادنقافیه ها و یا ردیفها آنچه را که در اندیشه دارد بازگو کند.

اشاراتی مرائی محمد خان...

آن سر زدست داده به سامان کربلا.  *  تن پایمال کرده به میدان کربلا.

تشنه هلاک گشته و از خون پاک او.  *  سیراب گشته خاک بیابان کربلا.

لب تشنه خورده بر دهنش تیر ابدار.  *  ناخورده سیر لقمه ای از خوان کربلا.

مهمان کافر است گرامی و کوفیان.  *  حرمت نداشتند به مهمان کربلا.

شد چاک تا بپای گریبان صبر خاک.  *  چون سر نهاد بر سر دامان کربلا.

با خیل اشک و آه بر ان خاک رزمگاه.  *  در خون طپید پیکر سلطان کربلا.

پس دیو سیرتی پی انگشتری برید.  *  انگشت را زدست سلیمان کربلا.

ت.ک.دشتی .توزی.مداح.

 

با تشکر از سایت کربلایی حسن توزی

 

نوحه دوضرب وفات پیمبر(ص) از عباس محمدی باغملایی

^{نوحه دوضرب وفات پیمبر(ص) از عباس محمدی باغملایی}

ای احمد مختار...پیغمبر مرسل...

در تعزیه ات گریه کنان،حیدر صفدر

 

ای ساقی کوثر...بن عمّ پیمبر...

جای تو بود امروز،محراب و منبر

 

ای احمد مختار...پیغمبر مرسل...

در تعزیه ات گریه کنان،حیدر صفدر

 

آدم شده نالان...حوا شده گریان...

نوح از غم و اندوه،افتاده به طوفان

 

ای احمد مختار...پیغمبر مرسل...

در تعزیه ات گریه کنان،حیدر صفدر

متن نوحه شرح هجران از ایمان میرشکاری

_{متن نوحه شرح هجران از ایمان میرشکاری}

_{^{بشنو از من شرح هجران ای پدر}}

_{^{دخترت بنگر پریشان ای پدر}}

 

_{^{از کجا گویم من از شرح غمم؟}}

_{^{واز کدامین درد پنهان ای پدر؟}}

 

_{^{با برادر آمدم در کربلا}}

_{^{همره خیل عزیزان ای پدر}}

 

_{^{در کنارم بود عباس رشید}}

_{^{بر حرم بود او نگهبان ای پدر}}

 

_{^{رفت از بهر عزیزان سوی آب}}

_{^{تا کند سیراب طفلان ای پدر}}

 

_{^{بود نهر علقمه محصور خصم}}

_{^{رفت و زد بر قوم سفیان ای پدر}}

 

_{^{دست هایش از بدن کردند جدا}}

_{^{مشک بگرفت او به دندان ای پدر}}

 

_{^{بر سرش آمد عمودی آهنین}}

_{^{شد نگون بر  خاک میدان ای پدر}}

 

_{^{صبر من از کف برون میشد که چون}}

_{^{میشنیدم آه طفلان ای پدر}}

 

_{^{کودکان با بانگ عمو العطش}}

_{^{بر حسین بگرفته دامان ای پدر}}

 

_{^{آب هم در چشم من خشکیده بود}}

_{^{تا دهم آبی به آنان ای پدر}}

 

_{^{دیده گریان از عطش طفلان تو}}

_{^{لیک دشمن بود شادان ای پدر}}

 

_{^{جسم اکبر،آن شبیه مصطفی}}

_{^{پاره پاره شد به میدان ای پدر}}

 

_{^{بر سر نعش علی اکبرش}}

_{^{شد حسین با چشم گریان ای پدر}}

 

_{^{قاسمت آن نوگل باغ حسن}}

_{^{اذن میدان خواست گریان ای پدر}}

 

_{^{رفت،حمله بر صف اعدا نمود}}

_{^{کرد جنگی او نمایان ای پدر}}

 

_{^{بود اصغر از عطش بی تاب آب}}

_{^{باب او زین نکته حیران ای پدر}}

 

_{^{خنده ای آن طفل بر بابا نمود}}

_{^{داد بر دست حسین جان ای پدر}}

 

_{^{در اسارت میبرند اهل حرم}}

_{^{کوفه و هم شام ویران ای پدر}}

 

_{^{آنچه میدیدم به دشت کربلا}}

_{^{کس ندیده هیچ دوران ای پدر}}

متن نوحه ویژه اربعین از زنده یاد علی دشتی نجار

^{متن نوحه ویژه اربعین از زنده یاد علی دشتی نجار}

قتل شاه دین است یا که اربعین است

زهرا به جنت به فغان و ماتم نشین است

 

زینب از شام غم وارد کربلا شد

بر سر و بر سینه زنان و ماتم نشین است

 

هر دم زند بر سر با صد افغان سکینه

از غم باب و اخوان و ماتم نشین است

 

ام کلثوم هر دم بر سینه بر سر زن

از غم عباس جوان و ماتم نشین است

 

ام لیلا هر دم بر سینه و سر زن

از غم اکبر جوان و ماتم نشین است

نوحه پیش خوانی از کربلایی حسن توزی

نوحه پیش خوانی از کربلایی حسن توزی

نوحه های پیش خوانی

به حسن گریه کنم یا به حسین یا به رضا

به حسن گریه کنم یا به غریب نینوا

به حسن گریه کنم یا به علی شیر خدا

به حسن گریه کنم یا به حسین سر جدا

به حسن گریه کنم یا به شهید کربلا

دختر بدردوجا امشب سه جا داردعزا

گاهی میگوید حسن گاهی حسین گاهی رضا

اشک ریزان گاه میآید به دشت کربلا

گاه می گوید حسن از اثر زهرجفا

گاه میگوید حسین از اثرتیغ جفا

گاه میگوید به یعقوب پیامبر صبر کن

از فراق داغ این یوسف تو مینالید چرا

گاه میگوید چرا جهده حسن را زهر داد

گاه میگوید که یاران حسین شد سرجدا

من سه یوسف داشتم در کشور کنعان دل

بر گنه کاران امت هرسه را کردم فدا

یوسفم را زهر دادند و کبابم ساختند

دیگری را سر بریدند از دم تیغ جفا

آرزوی موفقیت

توزی   ( مداح)

متن نوحه اشک من یار حسینه از کربلایی حسن توزی

^{متن نوحه اشک من یار حسینه از کربلایی حسن توزی}

^{اشک من یار حسینه  *  دل خریدار حسینه}

^{اگر اعتباری دارم  *  بخدا کار حسینه}

^{همه عالم بگردم  *  مثل تو پیدا نمیشه}

^{هیچ کسی برای قلبم  * یوسف زهرا نمیشه}

^{اشک من یار حسینه  *  دل خریدار حسینه}

^{اگر اعتباری دارم  *  بخدا کار حسینه}

 

^{دل من تو کربلایه  * توی  بین الحرمینه}

^{یک طرف نور ابوالفظل  *  طرفی شور حسینه}

 

^{اشک من یار حسینه  *  دل خریدار حسینه}

^{اگر اعتباری دارم  *  بخدا کار حسینه}

بروجرد و خوزستانیهای مقیم بروجرد

^{بروجرد و خوزستانیهای مقیم بروجرد}

وبلاگ پوریا مهدوی مقدم:

بروجرد در استان لرستان تنها شهری ست که خوزستانی و بوشهری دارد.

حضور خوزستانیها را میتوان بعد از شروع جنگ تحمیلی تخمین زد.در آن زمان که ایران با رژیم عراق درگیر جنگ بود،حمله های عظیمی به قسمتهای جنوبی کشورمان من جمله استان خوزستان میشد که مردم این استان و استانهای هم جوارش را مجبور به مهاجرت کرد.

در آن زمان،گروهی از خوزستانیها به شهر بروجرد در استان لرستان مهاجرت کردند و با خود سنت و مراسمات آیینی خود را نیز آوردند.

در اینجا به چند تا از معروفترین آنها میپردازیم:

مراسم سنج و دمام زنی:

مراسم دمام زنی مراسمی آیینی در بین مردم خوزستان،بوشهر و بندرعباس است.

دمام وسیله ای خبر دهنده است و از انواع ساز کوبه ای است که از یک پیت آهنی که دو طرف آن باز است و به شکل استوانه است و یک جفت پوست که معمولا پوست بز است ساخته میشود.

سنج نیز آلیاژی از آلومینیوم و آهن است که صدایی زنگار دارد.

بوق هم دو جنس دارد که یا آهنی ست یا از شاخ حیوانات شاخ دار مانند:غزال-گوزن-فیل و...

سنج و دمام،با توجه به گفته های بزرگان بوشهر،از آفریقا به بوشهر کشیده شده که تا قبل از آن،سنج و دمام در آفریقا بعنوان یکی از آلات موسیقی به کار گرفته می شده.

پس از ورود سنج و دمام به بوشهر،هیئات عزاداری از آن بعنوان یک وسیله ی خبردهنده استفاده میکردند که ملاک اصلی آن،مراسم عزاداری و سینه زنی سنتی بوده و هست.

به طور کلی دمام نشان دهنده صدای سم اسبان در حال تاختن در میدان نبرد است و سنج صدای برخورد شمشیرها به یکدیگر است و بوق نیز شروع و اعلان جنگ را نشان میدهد.

مراسم سینه زنی سنتی:

پس از اتمام مراسم دمام زنی،مراسم سینه زنی آغاز میشود.همانطور که میدانیم،در هیئات دیگر،قبل از سینه زنی،روضه خوانی میکنند که در جنوب کشور،دمام زنی بجای روضه خوانی انجام میشود که تداعی گر جنگ کربلاست.

مراسم سینه زنی را یکی از بزرگان هیئت با خواندن چند نوحه از معروفترین نوحه های جنوبی که به آنها نوحه پیشخوانی میگویند که گاه فارسی و گاه عربی است،شروع میکنند.سینه زنان نیز با تشکیل صف هایی که به آنها برد میگویند،شروع به سینه زنی میکنند.نوحه های پیشخوانی،نوحه های دوضرب هستند و تا نیم ساعت،نوحه های دوضرب خوانده میشود و سپس،هنگامی که سینه زنی به بالاترین سرعت رسید،نوحه خوان با صدای بلند ((واحد)) اعلام میکند و سینه زن ها شروع به سینه زنی واحد میکنند.

واحد نیز از پایین تر سرعت شروع میشود و به بالاترین سرعت میرسد.معمولا زمان نوحه خوانی واحد،یک ساعت است.

این نکته را نیز باید گفت که نوحه های دوضرب،همگی دارای ذکر و گوشواره هستند و معمولا کوتاه اند و به چند بیت هم بسنده میکنند.اما نوحه های واحد معمولا ذکری ندارند و گاه به بیست بیت،سی بیت و حتی بالاتر نیز میرسند.

باید این را هم گفت که در بوشهر،معمولا یک یا دوبار در بین خواندن نوحه ی واحد،نوحه ای دوضرب خوانده میشود و سپس دوباره واحد اعلام میشود.

پایان تمامی مراسمات سینه زنی سنتی جنوبی در تمام نقاط جنوب کشور به یک شکل است.

هنگامی که نوحه واحد به بالاترین سرعت میرسد،نوحه خوان با خواندن نوحه ای مرسوم به نوحه بارالها به حق...سینه زنی را اتمام میبخشد و در اصطلاح،مأجوری اعلام میکند.

مراسم حنبل:

در شبهای تاسوعا و عاشورا و تا ظهر عاشورا انجام میشود.

حنبل مراسمی است که بلافاصله پس از اتمام سینه زنی انجام میشود و معمولا سه تا چهارنفر دست در دست هم جلو حرکت میکنند و دوصف در پشت سر آنها تشکیل میشود و به صورت سنتی شروع به خواندن اذکار از جمله:شب عاشورا-تاسوعاست امشب/امروز-عباس یا ولد الم-وین شباب الهاشمی و... توسط بزرگی از بزرگان خوانده میشود و بقیه نیز تکرار میکنند.

نوع دیگر حنبل که معمولا در خرمشهر انجام میپذیرد به طوری ست که یکی از بزرگان هیئت شروع به خواندن روضه ای به زبان عربی میکند و با اعلام او جمله ای عربی تکرار میشود و به صورت سنتی سینه زنی میکنند.

مراسم دم دم سحری:

این مراسم مختص روز عاشوراست که یک یا دو یا سه نفر دمام میزنند و یک نفر اذکاری را به صورت مرثیه میخوانند.

یکی از ویژگی های این مراسم آن است که این مراسم از اولین شفق صبحگاهی و گرگ و میش صبح آغاز میشود و تا زمان اذان صبح ادامه میابد.

توجه:این مطلب کاملا اختصاصی است وتوسط مدیر وبلاگ نوشته شده است.هرگونه استفاده به جز به اسم این وبلاگ،اشکال شرعی دارد.